Oorsprong

Chardonnay is wereldwijd aangeplant maar is oorspronkelijk afkomstig uit de Bourgogne streek in Frankrijk, en genoemd naar het dorpje Chardonnay in de Mâconnais. Het is een kruising van de "oerdruif" Gouais Blanc en Pinot Noir, en behoort dus tot de ruimere Pinot familie (en werd vroeger soms verward met Pinot Blanc) met als broers en zussen druivenrassen als Aligoté, Melon de Bourgogne en Gamay.

In de wijngaard

Chardonnay is een veelzijdige druif, niet alleen wat wijnmaken betreft, maar kan geteeld worden op diverse bodems en in verschillende klimaten, alhoewel de beste Chardonnay wijnen gemaakt worden in eerder koele klimaten en op kalkrijke bodems (lees: Bourgogne). Chardonnay is namelijk een vroegrijpende druif en in te warme regio's krijgt de wijn vaak te rijpe smaken en verliest snel zijn fraicheur. Het nadeel van Chardonnay in een koeler klimaat is dan weer dat de knopzetting van de plant ook vrij vroeg gebeurt, waardoor late voorjaarsvorst (zoals dit jaar) dramatische gevolgen kan hebben indien hier geen maatregelen tegen genomen worden. Verder is Chardonnay in staat tot hoge opbrengsten alhoewel de trossen en druiven eerder aan de kleine kant zijn. Door de dunne schil is de druif ook gevoelig aan tal van ziektes in de wijngaard.

Foto: Vorst bij Wijndomein Nobel

Wijnstijlen

Gezien Chardonnay in zeer diverse klimaten wordt verbouwd zal het klimaat een belangrijke invloed uitoefenen op de stijl van de wijn. In een koel klimaat heeft de wijn hogere zuren en frissere fruitsmaken van citrus en appel. In een warmer klimaat zal de wijn voller zijn, met lagere zuren, hogere alcohol en smaken van rijp steenfruit en zelfs tropisch fruit.

Toch wordt Chardonnay niet gezien als een zeer aromatisch druivenras, wat betekent dat bewerkingen tijdens het wijnmaken ook een belangrijke invloed kunnen hebben op de smaak. We denken hier vooral aan houtopvoeding, waarvoor de druif zich perfect leent, en die smaken geeft van vanille en toast. Andere bewerkingen zoals de malolactaat-omzetting (omzetting van scherpe appelzuren in zachtere melkzuren) en veroudering op de droesem met "bâtonnage" (het oproeren van de droesem) kunnen Chardonnay ook extra volheid geven. Bij een strakkere stijl van Chardonnay zoals in Chablis zal men deze bewerkingen vaak niet uitvoeren.

Chardonnay wordt ook wel eens beschreven als een "wit doek" waar je als wijnmaker vele kanten mee uit kan. De duif  is ook uitstekend geschikt voor schuimwijnen gemaakt met de "méthode traditionelle" zoals Champagne en Franciacorta, waar de tweede vergisting op fles extra aroma’s van broodgist en brioche met zich meebrengt.

Waar ter wereld?

Chardonnay is (enigszins verrassend) het tweede meest aangeplante witte druivenras ter wereld na Airen. Deze superproductieve druif wordt in grote hoeveelheden geteeld in centraal Spanje en vindt vaak zijn weg naar goedkope bulkwijn, Sekt en destillaten.  

Bron: OIV Grape Varieties Area by Country

De grootste aanplant vinden we (weinig verrassend dan weer) in Frankrijk, vooral in BourgogneChampagne, maar ook in Zuidelijkere regio’s zoals de Languedoc. Bourgogne heeft dankzij de vele verschillende microklimaten, bodems en wijnbouwers een ruim scala aan Chardonnay wijnen: van de strakke Chablis stijl, tot de meer volle en rijpere stijl in Pouilly-Fuissé, dat 200 km meer zuidelijk is gelegen en waar wijnen vaak meer houtopvoeding krijgen. We zijn trots om een aantal top producenten uit Bourgogne in ons gamma te hebben over verschillende stijlen en appellaties heen: FaiveleyThibault Liger-BelairPierre NaigeonRené MonnierChâteau de Beauregard, etc.

In Champagne is Chardonnay verantwoordelijk voor 30% van de aanplant en we vinden de druif vooral terug op de kalkrijke bodems van de Côtes des Blancs en Côte de Sézanne. Chardonnay zorgt in Champagne voor elegantie en frisse zuren, zowel in blends als in monocépage. Wil je Chardonnay in al zijn puurheid proeven in Champagne? Kies dan voor een “Blanc de Blancs” bv. van RuinartLallier of Gérard Lassaigne.

In Languedoc worden vaak vlot drinkbare Chardonnay wijnen gemaakt onder de appellatie IGP Pays D’Oc. Voor een complexloze fruitige wijn zonder houtopvoeding raden we de Dusseau Chardonnay aan, terwijl Les Hauts de Montarel o.a. door de mooie houtrijping een vollere en boterige smaak heeft. Naast deze toegankelijke landwijnen wordt Chardonnay ook gebruikt voor sommige AOC appellaties zoals in Limoux. Hier vinden we complexe en gastronomische witte wijnen zoals Château de Gaure met 85% Chardonnay aangevuld met 15% Chenin Blanc.

Het Europese land met de tweede grootste aanplant Chardonnay is Italië. We vinden Chardonnay doorheen gans Italië van Piëmonte tot Sicilië, als monocépage of als blend.  Bv. in de fruitige Toscaanse blend van Tenuta Omanni vinden we Chardonnay samen met Trebbiano, Malvasia en Viognier. Bourgogne liefhebbers kunnen hun hart dan weer ophalen bij de smeuïge Chardonnay van Massolino uit de Langhe. En Champagne liefhebbers kunnen hun hart ophalen in de Italiaanse evenknie Franciacorta.

We vinden ook heel wat Chardonnay buiten Europa, o.a. in de VS, Australië, Chili, Zuid Afrika, Argentinië en Nieuw Zeeland. Er is wellicht geen wijnland waar geen Chardonnay staat. Wil je de nieuwe wereld stijl proeven die vaak iets rijper en fruitiger is? Kies dan bv. voor de Chileense Casas del Bosque.

En als afsluiter mogen we uiteraard ook België niet vergeten! Het koele klimaat is er uitstekend geschikt voor frisse witte wijnen en schuimwijnen op basis van Chardonnay. Een tip: de Chardonnay van Wijndomein Nobel die een mooie "cool climate" expressie heeft met veel fraicheur.

Uiteraard hebben we nog veel meer Chardonnay wijnen in ons aanbod. Ontdek ze hier allemaal.

Frankrijk
Blanc de Blancs
Score
Vinalies
Médaille d'Or
Champagne Gérard Lassaigne

Blanc de Blancs

Frankrijk, Champagne

Een fijne, elegante champagne op basis van Chardonnay (Blanc de Blancs). Lassaigne is één van de meest vooruitstrevende wijnmakers in Montgueux.

Vinalies Médaille d'Or
€ 27,60
Italië
Chardonnay | Langhe 2021
Score
Robert Parker
92
Massolino

Chardonnay | Langhe 2021

Italië, Piëmonte

Italiaanse, witte wijn uit de noordelijke streek Langhe. Smeuïg en zacht. 100% Chardonnay. Massolino behoort tot de topproducenten van Piëmonte. Het vele werk in de wijngaard en in de kelder zorgt dan ook voor een uitmuntende kwaliteit.

Robert Parker 92
€ 23,70

**CHW00020**