Olivier Verhelst - 23 / May / 2019
Klimaat & Wijnbouw
Je kan er vandaag niet meer naast kijken: overal worden we geconfronteerd met de effecten van een veranderend klimaat. Met zomerse temperaturen in de winter, uitzonderlijke droogte in de zomer en zeer natte lentes, zijn de seizoenen steeds moeilijker uit elkaar te houden. Het is duidelijk dat dit grote gevolgen heeft op onze natuur en onze landbouw. Ook de wijn- boeren ervaren de gevolgen van deze veranderingen. Enerzijds ontstaan er hierdoor nieuwe wijnstreken, zoals in Vlaanderen, Engeland en Zweden, maar anderzijds kampen gevestigde wijnregio’s met zeer schadelijke neveneffecten die hun voortbestaan bedreigen. We schetsen een aantal van deze gevolgen en zoeken antwoorden op enkele prangende vraagstukken.
Je kan er vandaag niet meer naast kijken: overal worden we geconfronteerd met de effecten van een veranderend klimaat. Met zomerse temperaturen in de winter, uitzonderlijke droogte in de zomer en zeer natte lentes, zijn de seizoenen steeds moeilijker uit elkaar te houden. Het is duidelijk dat dit grote gevolgen heeft op onze natuur en onze landbouw. Ook de wijn- boeren ervaren de gevolgen van deze veranderingen. Enerzijds ontstaan er hierdoor nieuwe wijnstreken, zoals in Vlaanderen, Engeland en Zweden, maar anderzijds kampen gevestigde wijnregio’s met zeer schadelijke neveneffecten die hun voortbestaan bedreigen. We schetsen een aantal van deze gevolgen en zoeken antwoorden op enkele prangende vraagstukken.
Irrigatie als nieuwe norm
Hoewel druivelaars zeer diep wortelen, hebben ook zij nood aan voldoende water om te kunnen groeien. Door de toenemende droogte in zowat alle regio’s van Europa, wordt water er een schaars goed. Bepaalde regio’s laten vandaag al toe dat er bij onvoldoende neerslag kunstmatig wordt bewaterd door irrigatie. Wordt dit binnenkort overal de norm om oogsten veilig te stellen – en welke impact kan dat hebben op de wijnprijzen?
15% alcohol
Wijnstokken produceren bij zonlicht niet alleen zuurstof, maar ook suikers dankzij de fotosynthese in hun bladeren. Meer uren zon en warmere dagen zorgen op die manier voor een hoger suikergehalte. Deze suikers worden tijdens de alcoholische gisting omgezet in alcohol. We zien dan ook steeds meer wijnen opduiken met een alcoholgehalte rond de 15°, waar men vroeger een wijn pas evenwichtig vond rond de 12°. Deze zwaardere wijnen zijn een stuk moeilijker in balans te krijgen.
Nieuwe thuis voor exotische insecten
Nieuwe ziektes als bruinrot en schadelijke insecten die houden van warmer weer maken vandaag hun opmars. Daarnaast kunnen ook bestaande ziektes makkelijker toeslaan op verzwakte planten. In 2018 is in heel Europa een belangrijk deel van de wijnoogst verloren gegaan aan meeldauw: een schimmelplaag die men zeer moeilijk onder controle kreeg.
Vorst, hagel en overstromingen
De onvoorspelbaarheid van het weer laat ook zijn sporen na in de wijnbouw: druivelaars ontknoppen door de warme voorjaars- temperaturen te vroeg uit hun winterslaap, om nadien alsnog nog te bevriezen in maart. Hagelbuien kunnen in enkele minuten volledige oogsten vernietigen en decennia oude druivelaars spoelen door intense regenbuien en overstromingen weg. Het zijn fenomenen die vroeger hoogst uitzonderlijk waren, maar vandaag schering en inslag zijn geworden.
CO2-negatief
Wetenschappers en wijnboeren zitten niet stil en trachten samen naar duurzame oplossingen te zoeken. Zo is er aan de universiteit van UC Davis in Californië een manier gevonden om het CO2-gas uit de wijnproductie op te vangen en er krijt (calciumcarbonaat) van te vormen. Tijdens het vergisten produceren gistcellen immers maar liefst een ton CO2 per 5.000 liter wijn. Samen met de CO2 die door de wijnstokken op natuurlijke wijze al wordt opgevangen tijdens de groei, kan deze uitvinding leiden tot een CO2-negatieve wijnsector. De eerste proefinstallaties worden alvast geïnstalleerd.
